فن‌آوری پیشرفته نوردهی یووی برای ظهور کلیشه فتو پلیمر در چاپ فلکسو

آموزش در زمینه ساخت کلیشه به صورت حرفه ای

برای بازتولید تصویر روی فرم چاپ فلکسو یا ظهور کلیشه ‌در صنعت مدرن چاپ بسته‌بندی، روش‌های گوناگونی وجود دارد. در این مقاله علمی، روش جدید ظهور کلیشه که مبتنی بر استفاده از نور UV با لامپ های LED است، مورد بررسی دقیق قرار می‌گیرد. برای روشن شدن هر چه بیشتر

تصویر1- تولید نقاط هموار و یک دست روی کلیشه با تابش اشعه UV با استفاده از فن‌آوری لامپ‌های LED که روی یک پایه متحرک (Bar) نصب شده‌اند

عبارت Tonal Value یا مقادیر رنگ (میزان پوشش مرکب‌ روی کار) مربوط به سطح چاپ شده می‌شود. اگر به عنوان مثال مقدار تونال کاری سه درصد باشد،‌ یعنی اینکه تنها 3 درصد از کل سطح کار توسط مرکب پوشیده شده است. اگر این مقدار 100 درصد باشد، یعنی کل سطح کار چاپی توسط مرکب پوشیده شده است. از آنجایی که انجام برخی تنظیمات چاپی برای دستیابی به یک تصویر چاپ شده با کیفیت قابل قبول ضروری است، مرکب روی سطح چاپ‌ پذیر، با استفاده از فشار سیلندر منتقل می‌شود. در اثر این فشار به طور معمول مرکب بیش از میزان محاسبه شده روی کار منتقل شده و همین امر باعث پدیده چاقی ترام (Dot gain) می‌شود. هر چه فشار سیلندر چاپ بیشتر باشد، مقدار چاقی ترام نیز بیشتر خواهد شد.
با این حال فشار بالای سیلندر برای چاپ مناطق تنپلات می‌تواند تاثیر مثبتی داشته باشد، زیرا با افزایش دنسیته مرکب در مناطق تنپلات، تصویر چاپ شده قوی‌تر بوده و براقیت بالاتری دارد.

پرسش این‌جاست که شکل ایده‌آل یک نقطه (Dot) روی کلیشه فلکسو چگونه باید باشد؟ آیا شکل مخروطی را دارد که نوک آن به جای اینکه تیز باشد، صاف است، یا اینکه دارای دیواره‌ها یا شانه‌هایی با شیب بسیار تند و تیز است؟ هنگامی که صحبت از ظهور کلیشه‌های فتوپلیمر می‌شود، هر دو شکل توصیف شده می‌توانند در حقیقت مبالغه‌آمیز باشند؛ اشکالی که در واقعیت نمی‌توان به آنها دست یافت. با این حال هنگامی که کلیشه‌های ظاهر شده را زیر میکروسکوپ می‌بینیم، نقاط روی کلیشه بسیار شبیه اشکالی هستند که توصیف کردیم.علت این امر، استفاده از شیوه‌ای است که در هنگام فرایند نوردهی باعث می‌شود تا نقاط به یکدیگر متصل شوند.
در سیستم‌های رایج پیش از چاپ فلکسو،‌ کلیشه‌ها با استفاده از فیلم نگاتیو که حامل اطلاعات چاپی است، ظاهر می‌شوند.
فیلم نگاتیو با سطح کلیشه تماس نزدیک پیدا می‌کند، سپس نور یووی ‌روی فیلم تابانده می‌شود. برای این‌که هوا بین فیلم و سطح کلیشه محبوس نشود، از نیروی مکش (وکیوم) استفاده می‌شود. در آخر بخش‌هایی که در معرض نور قرار گرفته‌اند و ظاهر شده‌اند، به یکدیگر متصل شده و بخش‌های غیرچاپی که ظاهر نشده‌اند، توسط حلال شست‌و شو و از سطح کلیشه زدوده می‌شوند. از آنجایی که سطح کلیشه نور را منعکس و پخش می کند، ابعاد نقطه نهایی ظاهر شده روی کلیشه بزرگ‌تر از نقطه روی فیلم است. به این پدیده چاقی ترام (Dot gain) می‌گویند که در هنگام انتقال اطلاعات چاپی از فیلم به کلیشه رخ می‌دهد. پدیده چاقی ترام همواره باعث می‌شود تا کار چاپ شده نهایی با کاری که در ابتدا توسط طراح ارایه شده، متفاوت باشد. در سال‌های اخیر استفاده از کلیشه‌های دیجیتال محبوبیت فراوانی در میان چاپکاران فلکسو پیدا کرده است. در سیستم‌های دیجیتال، اطلاعات چاپی توسط فیلم نگاتیو روی کلیشه منتقل نمی‌شود، بلکه اطلاعات توسط لیزر- که روی لایه سیاه کربن موجود در کلیشه تابانده شده- انتقال می‌یابد. با این حال وجود اکسیژن در این فرایند می‌تواند تاثیر نامطلوب بگذارد. اکسیژن به هنگام فرایند برقراری پیوند بین نقاط چاپی، به عنوان یک عامل بازدارنده عمل می‌کند. به همین خاطر نقاط چاپ شده به خوبی نمی‌توانند در مرز بین مناطق ظاهر شده به یکدیگر متصل ‌شوند. در نتیجه هنگام عملیات شست‌وشو، این مناطق از سطح پلیت برداشته شده و در نتیجه به جای چاقی ترام‌، با پدیده لاغری ترام مواجه می‌شویم. بازتولید دقیق و کامل مقادیر تونال اصلی در قالب نقاط مخروطی با پایه‌های مقاوم روی کلیشه، می‌تواند سناریوی ایده‌آلی برای هر چاپکار باشد. برای این کار تک تک اطلاعات اصلی در فایل طراحی شده باید عینا روی کلیشه بازسازی شود. از آنجایی که اکسیژن به عنوان یک عامل بازدارنده تاثیر نامطلوبی روی این فرایند می‌گذارد، باید با استفاده از روش‌های مناسب، اثر اکسیژن را تا حد ممکن کم کرد یا از بین برد.
روش‌های ممکن و نتایجی که حاصل می‌شود، از جمله مباحث مهمی هستند که چاپکاران فلکسو در مورد آن بحث و بررسی فراوانی می‌کنند. یکی از روش‌های مورد بحث، لمینیت کردن کلیشه معمولی فلکسو توسط فیلم نگاتیو است. روش دیگر، لمینیت کلیشه دیجیتال با استفاده از یک فیلم ترانسپارانت، پس از ظهور لایه سیاه کربن کلیشه دیجیتال توسط لیزر است. البته اگر به جای لیزر برای ظهور کلیشه از یک نوع گاز بی‌اثر مثل نیتروژن استفاده شود، نیازی به لمینیت کردن کلیشه نیست، چون اکسیژن ایجاد نمی‌شود.
گروه تولیدات فلکسوگرافی فلینت (Flint Group Flexographic Products) روشی متفاوت ارایه کرده است. در این روش کلیشه فلکسو در معرض تابش شدید نور یووی قرار می‌گیرد. این کار باعث می‌شود تا نقاط ظاهر شده روی کلیشه به سرعت به یکدیگر متصل شوند. این سرعت آنقدر بالاست که اکسیژن فرصت بازدارندگی پیدا نمی‌کند. به همین خاطر تاثیر نامطلوب اکسیژن بر کل فرایند از میان برداشته می‌شود. در مرحله اول اشعه یووی از طریق دیودهای انتشار نور (LED) که به صورت ردیفی روی یک پایه متحرک (Bar) قرار دارند، با شدت به سطح کلیشه تابانده شده و مناطق چاپی با یکدیگر پیوند می‌خورند(تصویر شماره 1)، ولی نقاط برجسته نمی‌شوند. برای این کار دیودها که روی پایه(Bar)  سوار شده‌اند، روی سطح کلیشه حرکت می‌کنند. به همین خاطر به این فرایند Surface  Screening می‌گویند. پس از این مرحله، کلیشه بار دیگر توسط لامپ‌های یووی استاندارد تحت فرایند نوردهی قرار می‌گیرد.

برای این روش دو سیستم نوردهی متفاوت طراحی شده که قادرند کلیشه‌های تا ابعاد 1200×900 میلی‌متر و 2033×1270 میلی‌متر را ظاهر کنند. این تکنولوژی جدید تصویرگذاری که به تازگی وارد بازار شده
nyloflex Next نام دارد. تفاوت این تکنولوژی با تصویرگذاری به شیوه‌های مرسوم دیگر را به راحتی با استفاده از میکروسکوپ الکترونیکی (تصویر شماره 2) می‌توان تشخیص داد. در سمت چپ تصویر نقاطی را می‌بینید که با استفاده از فیلم نگاتیو ساخته شده‌اند. شانه‌های پهن با شیب ملایم در اثر نوری که توسط کف کلیشه منعکس و پخش شده، ایجاد شده‌اند. تصویر میانی نقاطی را به نمایش می‌گذارد که گرد هستند و دیواره آنها شیب تندتری دارد. این نقاط در معرض اکسیژن و هوای اتاق ظاهر شده‌اند. این تصویر مقادیر تونال 10 درصد را نشان می‌دهد که پس از ظهور کلیشه تا 5 درصد کاهش یافته‌اند.
تصویر سمت راست کلیشه‌ای را نشان می‌دهد که با استفاده از تکنولوژی جدید گروه فلینت ظاهر شده است. در این روش بازتولید اطلاعات فایل طراحی شده با دقت بیشتری انجام می‌شود و همان گونه که دیده می‌شود دیواره (شانه) نقاط، شیب زیادی داشته و عمق بیشتری دارند. در گذشته تلاش‌هایی برای افزایش میزان انتقال مرکب در بخش‌های تنپلات از طریق روش‌هایی که پیشتر (استفاده از فیلم به عنوان پوشش) به آن اشاره شد، انجام شده است. ولی این روش‌ها به خاطر تاثیر نامطلوب اکسیژن، تنها تا حدی رضایت‌بخش بوده‌اند. اگر کلیشه تحت فرآیندی که اثر منفی اکسیژن را خنثی می‌کند ظاهر شود، الگوهای بسیار ظریف را می‌توان روی کلیشه ساخت. در تصویر شماره 3 به خوبی می‌توان تاثیر نامطلوب اکسیژن را به هنگام ظهور کلیشه تشخیص داد. تاثیر منفی اکسیژن بر فرآیند ظهور کلیشه به سهم خود باعث انتقال ناهمگن مرکب روی کار چاپی می‌شود. همانگونه که در تصویر شماره 3 می‌بینید ترام‌گذاری بدون اثر اکسیژن یکدست‌تر و با کیفیت بهتری انجام می‌شود. سطح چاپ شده یکدستی بیشتری دارد. هر چه پوشش مرکب روی کار یکدست‌تر باشد، کار جذاب‌تر است و کیفیت تصویری بهتری دارد.
 فونت‌ها کنتراست بهتری دارند و زیباتر به چشم می‌آیند. از سوی دیگر حذف تاثیر نامطلوب اکسیژن، باعث می‌شود تا نقاط ظریف روشن (High lights) به خوبی بازتولید شوند و نقاط نوک پهن ‌روی سطح کلیشه شکل بگیرند.با این حال هنگام چاپ،‌ نوک پهن نقاط نیز می‌تواند باعث افزایش چاقی ترام ‌شود و این خود مشکل‌ساز است، زیرا مرکب به مناطق غیر چاپی نیز کشیده می‌شود. برای این کار باید در مرحله پیش از چاپ و ظهور کلیشه از الگوریتم‌های ویژه ترام‌گذاری که باعث کاهش چاقی ترام می‌شوند، استفاده کرد. در آخر مزایای این سیستم را می‌‌توان اینگونه جمع‌بندی کرد:

1. بازتولید دقیق و کامل اطلاعات طرح اصلی روی کلیشه.

2.  کیفیت یکدست و قابل تکرار در چاپ که نتیجه کنترل‌پذیری و همگن بودن پرتوافکنی LED و یووی است.
3. انتقال یکدست مرکب که در اثراستفاده از نور LED برای پیوند نقاط چاپی روی کلیشه به یکدیگر و کاهش تنظیمات چاپی به دست می‌آید.
4. پایه مستحکم و بادوام نقاط که به سهم خود باعث ایجاد ثبات به هنگام فرایند چاپ می‌شود.
5. عدم نیاز به مواد مصرفی اضافی که به سهم خود باعث بروز مشکلات چاپی و هزینه‌های اضافی می‌شود.
6. سازگاری با کلیه پلیت‌های دیجیتال در ابعاد و ضخامت‌های مختلف.
7. با استفاده از این فناوری، چاپکار فلکسو می‌تواند مطمئن باشد که با استفاده از پارامترهای یکسان می‌تواند همواره به نتیجه‌ای یکسان دست پیدا کند. از سوی دیگر از این سیستم می‌توان برای ظهور انواع کلیشه‌های دیجیتال موجود فارغ از نوع سطح چاپ‌پذیر و مرکب استفاده کرد. به همین خاطر سیستم جدید گروه فلینت‌ می‌تواند به چاپکاران بسته‌بندی کمک کند تا تولیدات چاپی خود را با کیفیت بهتر و جذابیت بیشتر به مشتریان عرضه کنند.

ماهنامه شماره 372
مترجم:اسکندر جهان بانی